Σ. Σάσσαλος: “Πλέον, ο Ατρόμητος Αθ. μπορεί και σε κοιτάζει στα μάτια. Εσύ;”
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΡΙΤΗ
Για τον Περιστεριώτη, το να φτάσει να φορέσει τη φανέλα του Ατρομήτου ήταν ανέκαθεν ένα όνειρο ζωής. Μπορεί κατά περιόδους να έχασε και να ξανακέρδισε πόντους στην ιεράρχηση στόχων και φιλοδοξιών, αλλά δεν “έσβησε”.
Παρέμεινε το παραμύθι των παιδικών μας χρόνων, με την ελπίδα ότι θα αναβιώσει και στην μετεφηβεία μας. Ένα όμορφο ποδοσφαιρικό παραμύθι. Όπως ήταν για τον Σάκη Σάσσαλο, σημερινό τεχνικό διευθυντή της ποδοσφαιρικής Ακαδημίας του ΑΠΣ Ατρόμητος Αθηνών.
“Το παραμύθι για μένα ξεκινάει το 1981, που κάνω τη μεταγραφή από τον Α.Ο. Περιστερίου στον Ατρόμητο. Σαν παραμύθι, ένα όνειρο ζωής, η ευκαιρία να παίξω στην ομάδα της καρδιάς μου και της γειτονιάς μου.
Στον Ατρόμητο ανδρώθηκα ποδοσφαιρικά, είχα κλήση στην εθνική Ελπίδων και στις όποιες μεταγραφές έκτοτε ήμουν “ο Σάσσαλος του Ατρομήτου”. Όπως αντιλαμβάνεσαι γνωρίζω από πολύ μικρός το βάρος της φανέλας και το μέγεθος του συλλόγου”.
Ίσως γι’ αυτό επέστρεψες και ως προπονητής.
“Θα δανειστώ το σύνθημα που είναι γραμμένο στα επίσημα του Σταδίου, “one life, one love”. Κάπως έτσι είναι και η σχέση μου με τον Ατρόμητο. Είμαι από τους τυχερούς και τους προνομιούχους, γιατί σίγουρα υπάρχουν και άλλοι προπονητές με αξία και μεγαλύτερη από τη δική μου, που δεν είχαν την ευκαιρία αυτή. Εγώ ευχαριστώ όσους με εμπιστεύτηκαν και με τη δουλειά μου προσπαθώ ώρα με την ώρα, μέρα με τη μέρα, να τους βγάζω ασπροπρόσωπους”.
Ποια στιγμή θα ξεχώριζες σε όλη αυτή τη διαδρομή εντός της οικογένειας του Ατρομήτου;
“Είναι πολλές, πάρα πολλές. Υπάρχει μία με πολύ έντονο προσωπικό βίωμα, που με έχει σημαδέψει. Είναι το μπαράζ με τον Λεβαδειακό για τη σωτηρία στο πρωτάθλημα της Γ’ εθνικής 1998-’99. Ήμουν βοηθός προπονητή σ’ αυτό το μπαράζ. Το άγχος και η πίεση αυτού του αγώνα ήταν τεράστιο. Αν η ομάδα τη δεδομένη χρονική στιγμή έπεφτε, εγώ έπρεπε να αλλάξω γειτονιά και πόλη.
Δόξα τω Θεώ, όλα πήγαν καλά, επικρατήσαμε με σκορ 1-0, έστω στην παράταση, με 4.000 Περιστεριώτες στις εξέδρες του γηπέδου της Πάτρας, που γίναμε όλοι μαζί ένα κουβάρι.
Από εκείνη τη στιγμή και την αποφυγή εκείνου του υποβιβασμού, θεωρώ ότι αλλάζει ο ρους της ιστορίας του Ατρομήτου. Περνάει στα χέρια των κυρίων Βρυώνη και Παπανικολάου και ως εξέλιξη ακολουθεί η συγχώνευση και παίρνει τα ηνία ο κ. Σπανός.
Θέλω να πω ότι ο κ. Σπανός και ο Δήμαρχος, ο Δήμαρχος και ο κ. Σπανός, είναι οι θεμέλιοι λίθοι της σύγχρονης ιστορίας του Ατρομήτου Αθηνών. Και για όσους βρισκόμαστε στα δρώμενα, είναι υποχρέωση να τους προστατέψουμε ως κόρην οφθαλμού.
Έχω ζήσει την ομάδα και σε καλές και σε άσχημες στιγμές. Αυτό που ζούμε όλα αυτά τα χρόνια στον Ατρόμητο, είναι ένα ποδοσφαιρικό παραμύθι που δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. Αυτό που είναι πλέον ο Ατρόμητος, η ομάδα με τη διαρκή ευρωπαϊκή παρουσία, δυο τελικούς κυπέλλου, πρώτη θέση στη βαθμολογία της Superleague και παγιωμένη θέση στην πρώτη πεντάδα, είναι για όλους μας πρωτόγνωρο, βγαλμένο από τα πιο τρελά μας όνειρα.
Και όμως, ΔΥΣΤΥΧΩΣ με κεφαλαία γράμματα, δεν έχουμε στηρίξει αυτή την προσπάθεια εμείς οι Περιστεριώτες, όσο της αξίζει. Δεν χωράει στο μυαλό μου ότι γι αυτό το ποδοσφαιρικό κόσμημα δεν γεμίζει το γήπεδο του Περιστερίου. Το έχω ζήσει αυτό το γήπεδο, παίζοντας μπροστά σε 10 και 12 χιλιάδες κόσμο, σε χρονικές και αγωνιστικές συγκυρίες που καμία σχέση δεν έχουν με τη σημερινή.
Τώρα, περισσότερο από ποτέ, τη στιγμή που η ομάδα προσπαθεί να κάνει την μεγαλύτερη υπέρβαση, ας γίνει μια κανούργια αρχή με όλους μας στο πλευρό της. Είναι πολύ πιο εύκολο να αναρριχηθείς στα ψηλά πατώματα και πολύ πιο δύσκολο να εγκατασταθείς για πάντα εκεί. Δεν θα τα καταφέρει όλα μόνη της. Με όλους μας στο πλευρό της, προσωπικά στοιχηματίζω πως ό,τι σήμερα θεωρείται ανέφικτο, θα γίνει μεμιάς εφικτό”.
Ποια είναι η δική σου εξήγηση για την πενιχρή γηπεδική προσέλευση;
“Εγώ πιστεύω ότι μας στοίχισε πολύ αυτό το κενό μιας εικοσαετίας, μεταξύ των περιόδων της Α΄εθνικής και της Superleague, χρόνο κατά τον οποίο η ομάδα βολόδερνε στη Β’, στη Γ’, έφτασε να είναι ακόμη και στη Δ’ εθνική. Σ’ αυτό το διάστημα λοιπόν οι τηλεοπτικές παραστάσεις των μικρών παιδιών δεν είχαν Ατρόμητο και όταν πια έφτασαν σε ηλικία να αποτελέσουν γηπεδικό κοινό ήταν Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ, όχι πάντως Ατρόμητος.
Και αυτή τη στιγμή λειτουργούμε στην ίδια λογική, για να ετοιμάσουμε τις επόμενες γενιές. Οι γονείς της Ακαδημίας μας δέχθηκαν μία πολύ καλή προσφορά από τον κ. Σπανό, για να προμηθευτούν εισιτήριο διαρκείας στην τιμή των 50 ευρώ! Την ώρα που παίζει η αντρική ομάδα του συλλόγου, παύει κάθε αγωνιστική δραστηριότητα για την Ακαδημία και ο δρόμος οδηγεί στο γήπεδο Περιστερίου.
Έτσι δημιουργούμε νέους πυρήνες που δεν εξαντλούνται μάλιστα στη δική μας Ακαδημία. Και άλλες ομάδες του Περιστερίου παίρνουν εισιτήρια για την οικογενειακή εξέδρα, για να παρακολουθήσουν σε κάποια παιχνίδια από κοντά τον Ατρόμητο. Αυτό το πράγμα θέλει χρόνο και υπομονή. Επενδύοντας στις νέες γενιές δημιουργείς πιστούς φιλάθλους”.
Άρα πιστεύεις ότι οι μεγαλύτεροι είμαστε χαμένη υπόθεση. Στοίχημα που χάθηκε οριστικά.
“Όχι, δεν πιστεύω κάτι τέτοιο. Αν υπάρχει μέσα μας ο Ατρόμητος, τότε αρκεί απλά να κοιταχτούμε στον καθρέφτη. Να κοιταχτούμε και να αναρωτηθούμε: “Η ομάδα σου έχει πετύχει πάρα πολλά τα τελευταία χρόνια και όλοι παραδέχονται ότι είναι από τα πλέον υγιή και επιτυχημένα projects. Ο Ατρόμητος μπορεί πλέον να σε κοιτάξει στα μάτια. Εσύ;” και να δώσουμε μια απάντηση στον εαυτό μας. Χωρίς παρελθοντικές πικρίες, αλλά και χωρίς ενοχές. Μία απάντηση σταράτη”.
Ξέρεις, στις τάξεις της γενιάς μου, τους 40+ ηλικιακά, υπάρχει αυτό το στόρι -πες το καραμέλα εσύ αν θες-, της Χαλκηδόνας που της φόρεσαν αστέρι στο μέρος της καρδιάς και τη βάφτισαν Ατρόμητο. Μια ομάδα που για πολλά χρόνια στηρίχθηκε σε αυτούς που ο κ. Σπανός ήξερε και εμπιστευόταν, μια ομάδα στην οποία έψαχνες τους Περιστεριώτες με το… κυάλι και έχω την εντύπωση πως άργησε να εγκολπωθεί τη νοοτροπία της συνοικίας με την οποία πορεύεται το Περιστέρι, ακόμη και σήμερα που αριθμεί πολύ πάνω του μισού εκατομμυρίου πληθυσμό.
“Είμαι στην Ακαδημία τέσσερα χρόνια και γνωρίζω το ενδιαφέρον του κ.Σπανού για τα τμήματα υποδομής. Ήμουν κοντά στην ομάδα και στο ξεκίνημα και ξέρω επίσης το πόσο πολύ πόνταρε στις υποδομές για να τον βοηθήσουν στη δημιουργία της σημερινής ομάδας.
Ο Λημνιός αναδείχθηκε μέσα από την Ακαδημία, ο Μπάρκας, ο Κατράνης, πιο πριν ο Καραγκούνης, τώρα ο Νάτσος, πολύ πρόσφατα έγιναν επαγγελματίες τρία παιδιά, από την Κ20 ο Νταβιώτης και ο Ίμερι και από την Κ17 ο Ρονάλντο, ένα παιδί του 2002. Υπάρχει μια συνέχεια. Σίγουρα δεν μπορούν να γίνουν όλα τα παιδιά επαγγελματίες, με μοναδικό διαβατήριο την περιστεριώτικη καταγωγή. Στην Superleague δεν παίζει ο καλός ή ο πολύ καλός. Παίζει ο άριστος”.
Αυτό συμβαίνει επειδή το άλμα από μία ποδοσφαιρική Ακαδημία στη Superleague είναι τεράστιο. Και μην ξεχνάμε ότι σε όλες τις αξιολογήσεις υπάρχει και το περιθώριο σφάλματος, μαθαίνουμε κάθε τόσο παροιμιώδεις γκάφες συλλόγων με ποδοσφαιριστές που έγιναν σούπερ σταρς.
Μήπως θα έπρεπε να υπάρχουν εκείνες οι ποδοσφαιρικές συνεργασίες, σε χαμηλότερες κατηγορίες ή η δημιουργία μιας ομάδας, που θα έκαναν αυτή τη μετάβαση πιο ομαλή και θα περιόριζαν ασφαλώς τα περιθώρια λάθους;
“Στο χωριό μου και το χωριό μου είναι το Περιστέρι λένε “κακό χωριό, τα λίγα σπίτια”. Γιατί το λέω; Έχω δουλέψει και στις περιστεριώτικες ομάδες, στον Α.Ο. Περιστερίου, στον Άγιο Ιερόθεο, στον Ήφαιστο και θα σου πω κάτι: αν ο πρόεδρος πάρει τον Α.Ο. Περιστερίου για παράδειγμα, θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από αυτό που προσπαθεί να επιλύσει. Είναι βέβαιο ότι θα στενοχωρηθούν οι υπόλοιποι.
Εκείνο στο οποίο δεν έχουμε λειτουργήσει σωστά και πρέπει να το δούμε με άλλο μάτι από πάνω ως κάτω, είναι οι συνεργασίες υπό την έννοια της διοχέτευσης των παιδιών που δεν είναι έτοιμα για το άλμα στη Superleague, αλλά είναι αξιόλογοι ποδοσφαιριστές που μπορούν να υποστηρίξουν τις περιστεριώτικες ομάδες και σε εθνικές και σε τοπικές κατηγορίες, στις ομάδες της πόλης. Αυτές είναι που πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο!
Σ’ αυτό κάπου μας έχει ξεφύγει λίγο το θέμα και πρέπει να κινηθούμε άμεσα, με συναντήσεις με τα διοικητικά συμβούλια των ομάδων και να αναζητάμε κάθε φορά την πιο πρόσφορη λύση. Δεν παραγνωρίζω ότι έχουν γίνει και γίνονται προσπάθειες να υπάρχουν καλές σχέσεις με τα σωματεία του Δήμου μας. Φτάνει όμως μόνο αυτό;
Εγώ σκέφτομαι το Περιστέρι ως μία πυραμίδα που έχει στην κορυφή τον Ατρόμητο και όσο κατεβαίνουμε βρίσκουμε αξιοκρατικά τις ομάδες που ακολουθούν, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία αγωνίζονται. Και πάνω σ’ αυτό έχω ετοιμάσει και μία πρόταση την οποία σύντομα θα καταθέσω στη διοίκηση. Δουλεύουμε καθημερινά, για να διορθώσουμε τα λάθη μας και να προοδεύει συνολικά το οικοδόμημα. Υπάρχει πολύ καλή επικοινωνία με τον τεχνικό διευθυντή της ΠΑΕ, τον κ. Κορακάκη και όποιος θέλει βρίσκει λύσεις.
Φέτος δόθηκαν κάποια παιδιά σε ομάδες του Περιστερίου, αλλά χρειάζεται να πάμε σ’ ένα πλάνο πιο συγκεκριμένο για να μην υπάρχουν και αδικίες ή παραλείψεις”.
Την ίδια ώρα τα ταλέντα που εντοπίζετε στα περιστεριώτικα σωματεία εντάσσονται στον Ατρόμητο;
“Εμείς αυτό θέλουμε. Και όταν διαπιστώνουμε την ύπαρξη μιας τέτοιας περίπτωσης, πάμε στο σωματείο και ζητάμε τον ποδοσφαιριστή. Τότε όμως, οι σχέσεις πρέπει να είναι τέτοιες, ώστε και οι ομάδες και οι ποδοσφαιριστές να θέλουν τη μετακίνηση στον Ατρόμητο.
Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν έχουν πρώτη επιλογή τον Ατρόμητο. Ακούν σκάουτερς, παραμυθιάζονται από μάνατζερς και τρέχουν για δοκιμαστικά σε Παναθηναϊκό, Ολυμπιακό, ΑΕΚ. Μόλις φάνε την απόρριψη, τότε έρχονται και χτυπούν την πόρτα του Ατρόμητου. Εκεί είμαι κάθετος. Είμαι αρνητικός στο να ανοίξει την πόρτα ο Ατρόμητος. Το ξέρω ότι ακούγεται σκληρό. Ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που πήραν την πρόταση τη δική μας και μετά πήγαν δοκιμάστηκαν αλλού, απορρίφθηκαν και έρχονται πίσω, είμαι απόλυτος.
Κοίτα, ομάδες που τις κοιτάμε στα μάτια και τις παίζουμε στα ίσα σε όλα τα ηλικιακά κλιμάκια, δεν μπορεί να προηγούνται στις επιλογές των περιστεριωτόπουλων. Δεν το δέχομαι”.
Η πόρτα του Ατρομήτου είναι ανοικτή για όλους;
“Αν εξαιρέσεις κάποια χρονικά διαστήματα που η αριθμητική δύναμη κάποιων τμημάτων δεν επιτρέπει άλλες εγγραφές, γιατί και οι γηπεδικές υποδομές είναι περιορισμένες, τότε ναι, οι πόρτες είναι ανοικτές.
Υπάρχουν και αγωνιστικά και προαγωνιστικά τμήματα. Τα παιδιά που βρίσκονται στα προαγωνιστικά τμήματα, όταν πείσουν με την πρόοδο και την προσπάθεια που καταβάλλουν ότι αξίζουν την ευκαιρία τους στα αγωνιστικά, να είσαι σίγουρος ότι θα την πάρουν. Και μία και δύο και τρεις.
Στο τέλος κάθε χρονιάς γίνονται οι κρίσεις, όπου όλοι προπονητές καθόμαστε γύρω από ένα τραπέζι και αναλύουμε μία-μία τις περιπτώσεις, με τον φάκελλο κάθε ποδοσφαιριστή, τις συμμετοχές, τις επιδόσεις και την εξέλιξη. Θα πρέπει να υπάρχει ομοφωνία για να υπάρξει κρίση. Έστω και ένας να διαφωνεί, θα το ξανασυζητήσουμε μέχρι να βρούμε το λάθος.
Βέβαια εδώ παίζουν πολλά πράγματα ρόλο. Και πολύ σημαντικό είναι το εάν δέθηκε το παιδί με το περιβάλλον, αν εγκλιματίστηκε για να προσφέρει αυτά που μπορεί. Ή μπορεί στη συγκεκριμένη χρονικά στιγμή ή το συγκεκριμένο ηλικιακό έτος να μην έχει δείξει αυτά που πρέπει. Μπορεί κάποιος να φύγει, να πάει κάπου αλλού, να απελευθερωθεί και με όλα όσα έμαθε εδώ, να παίξει πολύ αποδοτικό ποδόσφαιρο. Αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν κλειστή περαιτέρω η πόρτα του Ατρομήτου.
Και θα σε πάω στην πρώτη ομάδα. ένα παράδειγμα ήταν ο Βασιλείου, ο οποίος έφυγε από την ομάδα, πήγε έκανε το “αγροτικό” του σε Ιωνικό, σε Τριγλία, κάποιες ομάδες Γ’ εθνικής και ξαναγύρισε στην ομάδα με τις εμφανίσεις που έκανε”.
Η ΠΑΕ έχει εικόνα της Ακαδημίας, ως προς τα ηλικιακά κλιμάκια U16 και κάτω;
“Ανεξάρτητα του εάν ο ΑΠΣ Ατρόμητος έχει τμήματα ως την Κ16 και η ΠΑΕ Κ15, Κ17 και Κ20, ο Ατρόμητος ως οργανισμός είναι ένα. Αν αυτή τη στιγμή τηλεφωνήσω στον κ. Κορακάκη και του πω ότι υπάρχει ένα παιδί που έχει ξεχωρίσει αισθητά και πρέπει να ανέβει στα τμήματα της ΠΑΕ για την περαιτέρω εξέλιξή του, αυτό θα γίνει.
Και όταν βρίσκει χρόνο και δεν είναι λίγες οι φορές σε διαβεβαιώ, έρχεται και ο ίδιος και παρακολουθεί παιχνίδια και της Κ16 και της Κ14 και της Κ13. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα, όπως είναι σημαντικό και για τα παιδιά. Και αυτή δεν είναι μια παροδική εικόνα.
Από ένα ηλικιακό κλιμάκιο και μετά, οι αλλαγές από χρόνο σε χρόνο δεν είναι δραματικές. Για να έρθει κάποιος απ’ έξω και να πάρει αμέσως θέση σε αγωνιστικό τμήμα, θα πρέπει όντως να είναι κάτι πολύ ξεχωριστό. Το 90% της περσινής Κ14 -και φετινής Κ15- είναι στον Ατρόμητο από… μωρά! Εδώ πρωτόπαιξαν ποδόσφαιρο, εδώ ζυμώθηκαν ποδοσφαιρικά, είναι πλέον οικογένεια, όχι απλά παρέα.
Και πρέπει να είναι κατανοητό ότι δεν κρίνονται μόνο τα παιδιά, όλοι μας κρινόμαστε. Παλιά είχα πάει ένα επαιδευτικό ταξίδι στην Ολλανδία και μεταξύ των επισκέψεων που κάναμε ήταν και στις εγκαταστάσεις του Άγιαξ. Τότε ήταν τεχνικός διευθυντής ο Ντάνι Μπλιντ, προπονητής ο Φαν Γκααλ, βοηθός του ο Φαν Μπάστεν και έξω 2.000 παιδιά απ’ όλο τον κόσμο σε 12 γήπεδα.
Εκεί μπορεί να προσφέρονται όλες οι ανέσεις που ονειρεύεσαι, αλλά και οι εξηγήσεις ήταν ανέκαθεν πιο ωμές. Αν δεν ανέβουν 4 ποιοτικοί ποδοσφαιριστές κάθε χρόνο στην πρώτη ομάδα, Μπλιντ έφυγες, Φαν Γκααλ έφυγες, Φαν Μπάστεν αναλαμβάνεις. Μας το είχε πει έτσι, επί λέξει, ο πρόεδρος του συλλόγου που μας μίλησε τη δεύτερη μέρα της επίσκεψης”.
Εκεί έχουν και κολλήματα. Δεν παίρνουν ποδοσφαιριστές κάτω από 1.75, δεν δέχονται χρόνο στο κατοστάρι πάνω από 12 δευτερόλεπτα και άλλα διάφορα. Εμείς εδώ ψάχνουμε ακόμη καλά παιδιά για να δημιουργήσουμε καλούς ποδοσφαιριστές…
“Εμείς θέλουμε να δημιουργήσουμε σκεπτόμενους ποδοσφαιριστές, που θα δουλέψουν σε κομμάτια τακτικά, έχουμε βάλει ομαδική τακτική στην Κ16, στην Κ15, στην Κ14, υπο-ομαδική τακτική στην Κ13 και εκπαιδεύονται σε τακτική θέσεων στο 4-3-3. Κι επειδή τα παιδιά σε αυτή την ηλικία είναι “σφουγγάρια”, ό,τι τους δώσεις τώρα, θα το κουβαλάνε μια ζωή”.
Αυτό με τα συστήματα με ιντριγκάρει. Είσαι κι εσύ σ’ αυτούς που πιστεύουν ότι η Ακαδημία πρέπει να εκπαιδεύεται στο σύστημα που παίζει η πρώτη ομάδα;
Και καλά αν το σύστημα αυτό είναι πολιτική και φιλοσοφία του συλλόγου. Αν είναι γούστο του προπονητή, οι προπονητές πάνε κι έρχονται. Και όταν φύγει αυτός που έπαιζε 4-4-2 και έρθει ο άλλος που γουστάρει 4-3-3, θα ξαναλλάξουμε όλοι από την κορυφή μέχρι τα νύχια τρόπο δουλειάς;
“Τα συστήματα στο ποδόσφαιρο είναι τρία. Το 4-3-3, το 4-4-2 και το 3-5-2. Τα υπόλοιπα είναι σχηματισμοί και παραλλαγές. Η πρώτη ομάδα, όσο είμαι εγώ εδώ παίζει το 4-3-3. Τον ενάμιση τελευταίο χρόνο παίζει 4-2-3-1, αλλά αυτό δεν είναι σύστημα, είναι σχηματισμός, στην ουσία είναι 4-3-3.
Το ότι εμείς στην Ακαδημία δουλεύουμε περισσότερο πάνω στο 4-3-3 και τις παραλλαγές του, γιατί είναι το σύστημα της πρώτης ομάδας, δεν σημαίνει ότι αγνοούμε όλα τα υπόλοιπα. Φυσικά και θα δουλέψουμε και το 4-4-2, φυσικά θα παίξουμε κάποια στιγμή και με 3 κεντρικούς αμυντικούς”.
Οι πιο νέοι προπονητές είναι και πιο… μερακλήδες σε όλα αυτά…
“Είναι καλύτερα εκπαιδευμένοι, είναι και πιο μορφωμένοι από τους προπονητές της γενιάς μου, είναι και εστιασμένοι να υπηρετήσουν το διαφορετικό ποδόσφαιρο αυτής της εποχής”.
Εγώ θα πρόσθετα, ότι έχουν και περισσότερες παραστάσεις από πολύ νωρίς, γιατί είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθούν δέκα παιχνίδια την ημέρα κορυφαίων πρωταθλημάτων, όταν οι παλιότεροι περίμεναν να πάει Σάββατο μεσημέρι για να δουν έναν αγώνα αγγλικού ποδοσφαίρου στην ΕΡΤ2…
“Και αυτό σίγουρα. Υπάρχουν όμως τόσα πράγματα τα οποία πρέπει να κάνεις σωστά, που δεν φτάνει να είσαι ένας καταρτισμένος και ευφάνταστος τακτικιστής. Μπορώ να σου θυμίσω δεκάδες ονόματα ηχηρών tacticians, με βαρύγδουπες αποτυχίες.
Το πιο σημαντικό σε μία ομάδα ανθρώπων είναι να τους κάνεις όλους να νιώθουν σημαντικοί, αν είναι δυνατόν το ίδιο σημαντικοί. Αυτό που λέω στα παιδιά στην Κ16 και δεν είναι… παρηγοριά στον άρρωστο, είναι ότι για μένα πιο σημαντικοί είναι αυτοί που ξεκινούν στον πάγκο. Το έχω δανειστεί από τον Ντιέγκο Σιμεόνε, γιατί χώρεσε σε μερικές λέξεις, αυτό που αισθανόμουν στη διαχείριση της ομάδας.
Δεν θα έχεις ποτέ ανταγωνιστική προπόνηση, αν ο βασικός αισθάνεται αναντικατάστατος και ο αναπληρωματικός “παγκίτης”. Από παιχνίδι σε παιχνίδι υπάρχουν ισορροπίες, ιδιαιτερότητες, ρόλοι, τους οποίους δεν μπορούν να υπηρετήσουν όλοι. Ο καθένας έχει κάτι ξεχωριστό να προσφέρει και θα κληθεί να το κάνει όταν οι συνθήκες το απαιτήσουν”.
Ο Ντιέγκο Σιμεόνε βέβαια λέγοντας τη συγκεκριμένη φράση, πρόσθεσε ότι αυτός που έρχεται από τον πάγκο είχε τη δυνατότητα να “διαβάσει” το παιχνίδι και να αντιληφθεί με πιο καθαρό μυαλό το πως και με πιο τρόπο θα προσφέρει καλύτερα.
“Σίγουρα και αυτό σημαντικό”.
Οι νεαροί ποδοσφαιριστές είναι συγκεντρωμένοι στο παιχνίδι όταν βρίσκονται στον πάγκο;
“Ναι. Όταν το παιχνίδι είναι στην κόψη του ξυραφιού που λέμε, είναι ακόμη ανοικτό, ναι, είναι συγκεντρωμένοι 100%. Και το λέω με πάσα ειλικρίνεια, γιατί μου έχουν γυρίσει παιχνίδια, παίκτες που ήρθαν από τον πάγκο.
Αν τώρα, δεν σισθάνεται καλά, αν πιστεύει ή τον κάνουν να πιστεύει ότι αδικείται, ότι δεν τον αξιοποιεί ο προπονητής, είναι ελεύθερος να δοκιμάσει κάπου αλλού την τύχη του. Εμείς δεν κρεμάμε δελτία εκεί πάνω. Ούτε το ποδόσφαιρο τελειώνει στον Ατρόμητο. Αν δεν ζει με χαμόγελο την εμπειρία στον Ατρόμητο, είναι ελεύθερο να δοκιμάσει όπου αλλού θέλει.
Εμείς θα τους δώσουμε τη δυνατότητα να κάνουν και πρωταθλητισμό στα αγωνιστικά τμήματα και αθλητισμό στα προαγωνιστικά. Αντίθετα σε κάποιες μεγάλες ομάδες της Superleague, σου λένε 25 άτομα στην Κ18, 25 άτομα στην Κ16 και τέλος. Μία-δύο φορές τον χρόνο θα υπάρξουν 2-3 προσθαφαιρέσεις και πάλι από την αρχή. Σε μας δεν είναι έτσι και γι’ αυτό επιμένω ότι μπορούμε να φτιάξουμε πυρήνες και παιδιά που ακόμη κι αν σταματήσουν το ποδόσφαιρο, δεν θα σταματήσουν το γήπεδο, δεν θα πάψουν να αγαπούν τον Ατρόμητο”.
Κάθε τμήμα παίρνει μέρος σε διάφορες διοργανώσεις φαντάζομαι, οπότε υπάρχουν ανταγωνιστικά παιχνίδια για όλους, ανάλογα με το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται…
“Ας πάρουμε την Κ16 που διαχειρίζομαι. Υπάρχει ένα γκρουπ από 35 παιδιά, που γυμνάζονται όλα μαζί. Όχι χωριστά, όχι σε γκρουπ. Η Κ16 έχει τρία παιχνίδια, 2 στο Attica με τις ΠΑΕ και 1 στην ΕΠΣΑ. Τη μία ημέρα έχουμε παιχνίδια για το Attica. Την άλλη ημέρα που έχουμε ΕΠΣΑ, φροντίζουμε ώστε τα παιδιά που δεν έχουν πάρει μεγάλο χρόνο συμμετοχής, έπαιξαν για μισή ώρα ή είκοσι λεπτά, να παίξουν τόσο ώστε κάθε παιδί στο τέλος του Σαββατοκύριακου να έχει παίξει αθροιστικά τουλάχιστον ένα πλήρες παιχνίδι”.
Μιας και αναφέρθηκες στην αριθμητική δύναμη της Κ16, έχω δει προπόνηση 50 ατόμων στο Νταμάρι. Χωρισμένο στα τρία, ξεχειλισμένο από παιδιά που προσπαθούν να προσαρμοστούν στις προπονητικές οδηγίες. Επαρκεί το Νταμάρι για την ποδοσφαιρική Ακαδημία;
‘Όχι, κατηγορηματικά όχι. Φέτος ο πρόεδρος έκανε μία κίνηση αποφόρτισης των εγκαταστάσεων, μετακομίζοντας την Κ15 στην Χρυσούπολη και τις Κ17 και Κ20 στον Ασπρόπυργο και ήρθαν ξανά τα πράγματα σε μία ισορροπία. Αλλά γενικά το κεφάλαιο της υλικοτεχνικής και γηπεδικής υποδομής σηκώνει πολλή συζήτηση”.
Οι εγκαταστάσεις στου Μαζαράκη δεν μπορούν να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση;
“Όχι εξυπηρετεί μετά βίας την πρώτη ομάδα κι αυτό γιατί είναι φυσικό χόρτο, με όλα όσα συνεπάγεται η συντήρησή του. Αυτό που δεν είχαμε πέρσι και έχουμε φέτος, είναι μία φορά την εβδομάδα να χρησιμοποιούν η Κ20 και η Κ17 το γυμναστήριο της πρώτης ομάδας κι αυτό έγινε με πρωτοβουλία του κ. Κορακάκη.
Υπάρχουν σκέψεις για κάτι καλύτερο, αλλά δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω ποιες είναι οι εξελίξεις επί του θέματος. Αυτό που ξέρω είναι ότι κάποια στιγμή έγιναν κάποια ραντεβού και φτάσαμε πολύ κοντά σε μία συμφωνία για χρήση στο γήπεδο που βρίσκεται δίπλα στο Πετρούπολης Γ’, αλλά δεν γνωρίζω τι μεσολάβησε και δεν υλοποιήθηκε τελικά. Εκεί θα μπορούσαν να γίνουν με χρήματα της διοίκησης πλέον, πολύ ωραία πράγματα, αλλά…”.
Πάμε λίγο σ’ ένα κομμάτι που επικοινωνιακά, σε επίπεδο διατύπωσης, δεν με καλύπτει. Παρακολούθησα το περσινό διήμερο αξιολόγησης νεαρών ποδοσφαιριστών στο Νταμάρι. Όταν λέμε αξιολόγηση προφανώς εννοούμε ότι ψάχνουμε να εντοπίσουμε κάποια παιδιά που σαφώς ξεχωρίζουν και αξίζει να επενδύσουμε πάνω τους.
Αυτό σημαίνει πως ίσως χρειαστεί να εξασφαλίσουμε στέγη, αν είναι από την Περιφέρεια και όχι Αθηναίοι, αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να εξασφαλίσουμε εκπαίδευση με την αποστολή τους σε σχολείο και εν πάση περιπτώσει εφ’ όσον επιλεγούν δεν μπορεί να υπακούουν στους κανόνες της πλειονότητας, με μηνιαία συνδρομή και συμμετοχή σε εξοδολόγιο.
Διαφορετικά δεν έχει και κανένα νόημα να μιλάμε για “αξιολόγηση”, αφού ακόμη και ο “κομμένος” μπορεί να έρθει τον Σεπτέμβρη, να εγγραφεί, να πληρώνει κανονικά την αθλητική του εκπαίδευση και να γίνει μέλος της Ακαδημίας.
Ο ΑΠΣ Ατρόμητος έχει την υποδομή να επενδύσει σε ταλέντα απ’ όλη την Ελλάδα;
“Συμφωνώ και πιστεύω ότι θα σε καλύψω με την απάντησή μου. Είπαμε προηγουμένως ότι το Νταμάρι δεν επαρκεί ώστε να υπάρχει ανεξέλεγκτος αριθμός εγγραφών στην Ακαδημία, οπότε δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι κάποιος ο οποίος θέλει να έρθει μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή στην Ακαδημία, θα υπάρχει και η δυνατότητα να απορροφηθεί.
Πολλές φορές έχουμε υψώσει STOP σε τμήματα που έφτασαν στα όριά τους, σε ό,τι αφορά στην εύρυθμη διεξαγωγή της προπόνησης. Κατά δεύτερον, φαντάζομαι γνωρίζεις ότι στου Μαζαράκη λειτουργούν ξενώνες, όπου βέβαια η επιλογή είναι πολύ αυστηρή σε ό,τι αφορά στα παιδιά που μένουν μέσα.
Αυτά τα παιδιά είναι μέσα από αξιολογήσεις που έγιναν, είτε στο επίπεδο του δικτύου των συνεργαζόμενων σχολών, είτε στις αξιολογήσεις που κάνουμε στο Νταμάρι. Γι’ αυτά τα παιδιά υπάρχει πολυμέτωπη μέριμνα από τον Ατρόμητο, με διαμονή, εκπαίδευση, τροφεία και όλα όσα απαιτούνται για να έχεις ένα παιδί αυτής της ηλικίας μακριά από την οικογένειά του, ευτυχισμένο κοντά σου.
Κι έχω ένα προσωπικό βίωμα στο συγκεκριμένο κομμάτι που δεν το ξεχνώ. Πέρσι τα Χριστούγεννα δεινοπάθησα για να τους πείσω ότι έχουν μία εβδομάδα άδεια για να επισκεφθούν τις οικογένειές τους και να περάσουν μαζί τους τις γιορτές. Δεινοπάθησα, όπως στο λέω. Υπηρχαν αρκετά που ήθελαν να παραμείνουν εδώ και να περάσουν τις γιορτές μαζί! Αν αυτό δεν δείχνει ότι μιλάμε για Οικογένεια, με όλη τη σημασία της λέξης, τότε τι;
Στην ουσία του ερωτήματός σου, ναι, υπάρχουν αυτές οι υποδομές και φιλοξενούν παιδιά της Κ20, της Κ17 και κάποια της Κ15”.
Ο προπονητής που θα μιλήσει άσχημα σ’ ένα παιδί ή θα το προσβάλλει στην ένταση του αγώνα, αποτελεί άμεσα παρελθόν για τον σύλλογο;
“Την ίδια ώρα θα υπάρξει σύσταση, γιατί μπορεί να έχει μάθει διαφορετικά εκεί που ήταν προηγουμένως, εφ’ όσον επαναληφθεί θα λυθεί η συνεργασία μας”.
Παιδί το οποίο θα επιδείξει ανάρμοστη αγωνιστική συμπεριφορά;
“Θα αντικατασταθεί, ακόμη κι αν έχουμε ολοκληρώσει τις αλλαγές μας θα παίξουμε με δέκα -και έχει συμβεί αυτό- και μετά το τέλος του αγώνα θα του εξηγήσουμε σε ποια ομάδα βρίσκεται, γιατί για να συμπεριφερθεί έτσι πάει να πει ότι δεν το έχει κατανοήσει επαρκώς”.
Ακούγεται καλό, είναι εύηχο στα αυτιά μας, ότι δημιουργούμε καλούς χαρακτήρες εκτός από καλούς ποδοσφαιριστές, αλλά στο άθλημα υπάρχει και η… ποδοσφαιρική αλητεία, έτσι;
“Εγώ τη θέλω την ποδοσφαιρική αλητεία. Ξέρεις πού τη θέλω όμως; Ενενήντα λεπτά μέσα στο γήπεδο. Πιστεύεις ότι είσαι ο Μέσι; Αν το πιστεύεις, δείξ’ το μου μέσα στο γήπεδο. Παρ’ την μπάλα, ξέχνα τα συστήματα και μπες μαζί της μέσα στο τέρμα. Να γνωρίζεις τα όριά σου όμως και να γνωρίζεις ότι κάθε φορά που θα χάσεις τη μπάλα, οι άλλοι εννιά τρέχουν για σένα. Εκεί υπάρχει πρόβλημα.
Εγώ σε αφουγκράζομαι, θα σου δώσω μία σχετική ελευθερία μέσα στις γραμμές, αλλά μέχρι εκεί που σε παίρνει. Αν είσαι μάγκας ο εξτρέμ, ο επιτελικός, ο φορ, παρ’ την μπάλα και κάνε ντρίμπλες έξω από την αντίπαλη περιοχή κι αν δεν σε φάνε ζωντανό, έλα να μου πεις. Όχι όμως στο κέντρο του γηπέδου και να γίνεις η αιτία για κόντρα επίθεση και εις βάρος μας γκολ. Γιατί τους πουλάς τους υπόλοιπους; Εκεί πλέον είσαι πρόβλημα και εμείς ψάχνουμε για λύσεις, όχι για επιπλέον προβλήματα”.
Πάντως έχει αλλάξει συνολικά το ποδόσφαιρο. Δεν είναι το ποδόσφαιρο με το οποίο μεγαλώσαμε, δεν επιτρέπει πλέον την ύπαρξη εκείνου του λίγο τεμπελάκου “δεκαριού”, που όμως με μία του ενέργεια, μία του μπαλιά έφτιαχνε μία μαγική στιγμή, που ήταν εν τέλει και αυτή που σου έμενε από ένα ολόκληρο ενενηντάλεπτο…
“Ο ποδοσφαιριστής πλέον πρέπει να είναι δεκαθλητής. Δεν είναι μόνο ο αριθμός των αγωνιστικών υποχρεώσεων που έχουν αυξηθεί. Είναι και ο ρυθμός των ίδιων των αγώνων. Μέχρι πριν από δύο χρόνια οι προπονητές σε όλη την Ευρώπη δούλευαν πολύ το κομμάτι της αμυντικής-επιθετικής μετάβασης, κλέψαμε μπάλα πάμε στην κόντρα. Τώρα πλέον δουλεύουν με ειδική αντοχή και ταχυδύναμη, την κόντρα στην κόντρα. Κλέψιμο στο κλέψιμο και όποιος αντέξει. Τους βγαίνουν τα… συκώτια. Κι εσύ στην εξέδρα λες “τι ματσάρα, τι ροντέο είναι αυτό;”. Μπορεί στην ίδια φάση να κάνουν 3-4 σπριντ μαζεμένα, κόντρα στην κόντρα συνέχεια.
Και όλα αυτά πρέπει σιγά σιγά να τα φορτώσεις στον… σκληρό δίσκο του νεαρού ποδοσφαιριστή, Να του μιλάς με ποδοσφαιρικούς όρους, αμυντικό, μεσαίο, επιθετικό τρίτο και κάθε σου κουβέντα να περικλείει έναν συνδυασμό κινήσεων στο χορτάρι που πρέπει να εκτελεστούν αρμονικά και στον σωστό χρόνο. Είναι δύσκολο, είναι χρονοβόρο, θέλει συγκέντρωση και υπομονή, αλλά είναι πλέον αναγκαίο”.
Αυτό θα το καταλάβει ο αθλητής, που μπορεί όντως να έχει πλούσιο ταλέντο, αλλά δεν μπαίνει εύκολα σε καλούπια ή πολύ περισσότερο ο μπαμπάς του;
“Στην πρώτη συνάντηση που είχαμε φέτος στην αρχή της χρονιάς, είπα με αρκετή δόση χιούμορ, ότι αν ήμουν σε μία ομάδα μ’ έναν πρόεδρο με πάρα πολλά λεφτά και μπόλικη τρέλα, θα του ζητούσα να μου κάνει μεταγραφές από… ορφανά. Και μου έλεγαν “τι λες, ρε κόουτς;”. Τους απάντησα ευθαρσώς αλλά με ειλικρίνεια “το λέω, γιατί τη μεγαλύτερη ζημιά στα παιδιά, την κάνετε εσείς. Τα παιδιά έχουν και κρίση και καθημερινή επαφή μεταξύ τους, ξέρουν τα πραγματικά δεδομένα. Κάθε τρεις μήνες θα συναντιόμαστε, με τον προσωπικό φάκελλο του παιδιού σας και θα μιλάμε με κάθε λεπτομέρεια, για το πού έπαιξε, πόσο έπαιξε, ποιες ήταν οι επιδόσεις του. Θα σας δω τρεις φορές μέσα στον χρόνο. Εκεί θα συζητήσουμε τα πάντα. Τον υπόλοιπο καιρό, καλό θα ήταν να βρίσκεστε ακόμη και εκτός προπονητηρίου, αλλά αυτό δεν μπορώ να το επιβάλλω”.
Κανείς προπονητής δεν θέλει τον γονιό στα πόδια του. Ο προπονητής όμως θα λειτουργήσει και ως γονιός όταν δει ένα παιδί να μην είναι συγκεντρωμένο και σε καλή κατάσταση; Θα κάτσει μαζί του, να μάθει το γιατί, ότι τα χάλασε με την κοπελιά του ρε αδερφέ ή έχει προβλήματα στο σχολείο ή δεν ξέρω τι άλλο;
“Εκεί θέλω τη συνεργασία του γονιού. Εκεί θέλω να με ενημερώσει και να τον ενημερώσω για αυτά που έχουμε εντοπίσει. Εκεί θέλω, αν διαπιστώσει κάποια παραβατική ή επιθετική συμπεριφορά από το παιδί εκτός της προπόνησης, να έρθει να μου πει και μαζί να φροντίσουμε ώστε να προλάβουμε κάτι χειρότερο.
Ασφαλώς ο τρόπος με τον οποίο θα το χειριστεί είναι δικό του θέμα, δική του απόφαση. Αλλά μπορώ να τον βοηθήσω αν το θέλει”.
Αν σε κάποια περίπτωση εντοπιστεί μία αδυναμία στο εκπαιδευτικό κομμάτι, μία ανάγκη για ενισχυτική διδασκαλία, ένα φροντιστήριο που χρονικά μπαίνει στο πρόγραμμα των προπονήσεων, τι θα κάνεις;
“Το έχω κάνει και το κάνω. Πρώτα το μάθημα. Πρώτα το σχολείο. Ποδοσφαιριστές θα γίνουν λίγοι. Χρήσιμοι άνθρωποι στην κοινωνία πρέπει να γίνουν οι πολλοί. Κι αν πρέπει να χάσει κάποια προπόνηση, εγώ θα βρω και την ώρα και τον τρόπο για να αναπληρώσει την απώλεια. Οπότε προτεραιότητα στην εκπαίδευση κι εμείς είμαστε εδώ για να βολέψουμε τα υπόλοιπα”.
Δεν είναι θέμα του Ατρομήτου, αλλά δεν σου κρύβω ότι με ενοχλεί σε έναν βαθμό ότι στα παιχνίδια των μεγάλων ομάδων με υποδεέστερους αντιπάλους, το σκορ κάποιες φορές ξεφεύγει και πλησιάζει ή και ξεπερνά διψήφιο νούμερο. Πώς χειρίζεσαι τέτοιες καταστάσεις;
“Στο παιδί δεν μπορείς να πεις “σταμάτα να παίζεις”, “σταμάτα να βάζεις γκολ”. Θα κάνεις τις αλλαγές να παίξουν όλα τα παιδιά, θα τους βάλεις πιο δύσκολα στο χορτάρι, για παράδειγμα θα αλλάξουμε 10-15 μπαλιές για να πάμε για γκολ. Αλλιώς δεν θα πάμε. Θα μηχανευτείς τρόπους για να κάνεις πιο δύσκολη την επίτευξη ενός γκολ. Τώρα, αν παρ’ όλα αυτά συνεχίσουν να σκοράρουν, γιατί η αντίπαλη ομάδα δεν μπορεί να σταθεί σ’ ένα απαραίτητο επίπεδο, ε, δεν μπορείς να κάνεις κάτι άλλο.
Ούτε εμένα μου αρέσει για τα άλλα τα παιδιά να φτάνει το σκορ σε θεώρατα ύψη, αλλά αυτό θα πρέπει να λειτουργεί διδακτικά για όλους, όχι μόνο καταπιεστικά για τον ισχυρό.
Όλοι θέλουν να νικήσουν τον Ατρόμητο και αν κάποια στιγμή το καταφέρουν το πανηγυρίζουν με τη ψυχή τους. Και καλά κάνουν. Γιατί νίκησαν τον Ατρόμητο. Ο Ατρόμητος είναι ο πήχης. Δυο φορές τον χρόνο θα έρθουν τετ α τετ με τον πήχη. Το να περάσουν από πάνω ή από κάτω δεν είναι οι μοναδικές εκδοχές. Μπορεί να τον ρίξουν στις λεπτομέρειες και αυτός πρέπει να είναι ο πρώτος στόχος”.
Να κλείσουμε με μια πιο προσωπική ερώτηση. Ο Σάσσαλος θα ξαναδουλέψει σε ομάδες εθνικών ή τοπικών κατηγοριών ή έχει βρει το… λιμάνι του στις υποδομές;
“Τα τελευταία τέσσερα χρόνια είμαι στις Ακαδημίες και αισθάνομαι γεμάτος με τη δουλειά μου. Δεν μπορώ να αποκλείσω όμως τίποτε για το μέλλον. Όπως δούλεψα πριν τον Ατρόμητο και Γ’ εθνική και Δ’ εθνική και τοπικό, έτσι μπορεί και να ξαναγίνει. Όταν είσαι προπονητής, δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει.
Μπορεί αύριο-μεθαύριο να υπάρξει μία πρόταση από αυτές που δεν μπορείς να αρνηθείς. Και δεν αναφέρομαι μόνο ως προς το οικονομικό κομμάτι. Τόσα χρόνια δουλειάς μου επιτρέπουν να μην επικεντρώνω πλέον μόνο στα χρήματα. Παίζουν ρόλο και οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις. Και οι στόχοι και οι φιλοδοξίες”.
Η συνέντευξη γίνεται στην καφετέρια του γηπέδου και η ερώτηση “αν υπάρχει κάτι στο οποίο δεν αναφερθήκαμε και θα ήθελε να πει πριν ολοκληρώσουμε” δεν είναι πάσα, αλλά την βλέπει στα πόδια του ως ασίστ, γιατί συμπίπτει με την είσοδο δύο οργανωμένων από τους “Fentagin” που κρατούν δύο κούτες με είδη πρώτης ανάγκης που μάζεψαν τα μέλη του συνδέσμου, με άγνωστο αποδέκτη.
“Να ψάξουμε όλοι μέσα μας τον Fentagin. Αυτόν που θα κοιτάξει με ανιδιοτέλεια τον Ατρόμητο και τους Ατρομηταίους. Υπάρχει, έστω κι αν για τον Α ή Β λόγο υποχώρησε μέσα μας. Να τον ξαναανακαλύψουμε και να τον φέρουμε στην επιφάνεια. Την ώρα της υπέρβασης δεν περισσεύει κανείς. Κι αυτή είναι μια ώρα υπέρβασης για τον Ατρόμητο”.
