Ν. Βακράς: “Κάνε ό,τι πιστεύεις σωστό, δεν θα είναι όλοι ευχαριστημένοι”

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΡΙΤΗ

Η γνωριμία μου με τον Νίκο Βακρά δεν πάει παραπίσω από την ημερομηνία δημιουργίας του Peristeri-academies.gr. Γνωριστήκαμε μέσα από την τριβή της ειδησεογραφίας και της καθημερινότητας του Ηφαίστου Περιστερίου, τον περιγράφω αβίαστα ως τον “γκρινιάρη” της παρέας όταν τα άθλια φύλλα αγώνα που παίρνουν στα χέρια τους οι ομάδες δεν μου επιτρέπουν να αναρτήσω το παιχνίδι που προηγήθηκε διότι σ’ αυτά δεν αναγνωρίζει (διαβάζει) ούτε πατέρας το παιδί του και είναι ίσως ο μόνος που με “υποχρέωσε” να αναρτήσω παιχνίδι μόνο με τη σύνθεση του Ηφαίστου (με αλλαγές και λεπτομέρειες από τις προσωπικές του σημειώσεις), διότι το φύλλο αγώνα που του παρέδωσε ο διαιτητής ήταν για διαφήμιση απορρυπαντικού και του “λευκότερου λευκού”.

Δεν ήταν σε παιχνίδι που είχε νικήσει, αλλά σε παιχνίδι που είχε χάσει ως φιλοξενούμενος (ο φιλοξενούμενος παίρνει συνήθως το χειρότερο αντίτυπο, γιατί είναι ό,τι κατάφερε να περάσει και από το δεύτερο καρμπόν) και μάλιστα με βαρύ σκορ. Μπορεί και να το χρησιμοποίησε, για να μετρήσει αντοχές, να δώσει κίνητρο και να “πεισμώσει” τα παιδιά του. Ακόμη κι έτσι, δεν του κρατώ κακία, γι’ αυτό σήμερα βρίσκεται απέναντί μου…

Βακράς – Ήφαιστος, από πότε κρατάει αυτή η κολώνια;

“Αυτή η κολώνια κρατάει πάνω από 25 χρόνια. Είμαι της γειτονιάς του Ηφαίστου και ξεκίνησα να τον παρακολουθώ ως φίλαθλος. Μικρός. Τότε που ο Ήφαιστος έπαιζε στις 11 το πρωί και πηδούσαμε τη μάντρα στη γωνία για να τον δούμε, να δούμε μπάλα, Δ’ εθνική.

Ποδόσφαιρο δεν ξεκίνησα εδώ. Από την αλάνα με πήραν στο Ρουφ. “Πώς θα έρχομαι;” τους λέω. “Θα σε παίρνουμε εμείς” ήταν η απάντηση και πήγα. Στα 16 μου χρόνια έπαιξα στην Α’ Αθηνών. Κάθισα πέντε χρόνια, υπήρξαν και επιλογές μεταγραφής, αλλά χωρίς προπονητή τερματοφυλάκων εκείνες οι εποχές, με δύο αντί τεσσάρων προπονήσεις την εβδομάδα λόγω απόστασης, δεν αισθάνθηκα ότι είχα πραγματικά τέτοια εξέλιξη και υποστήριξη, ώστε να πάρω και το σχετικό ρίσκο.

Στο μεταξύ έπρεπε να πάω φαντάρος και στο μυαλό μου στριφογύριζε πλέον η ιδέα ότι έπρεπε να παίξω στον Ήφαιστο. Όταν φρόντισα να το μάθουν, με βρήκε ο κ. Μπεκρής, με πήγε στο Δ.Σ. και μου είπαν “δεν θέλουμε να ανακατευτούμε εμείς, θα πάς στην ομάδα σου, θα πεις ότι θέλεις να φύγεις και όσα λεφτά σου ζητήσουν θα στα δώσουμε εμείς. Έτσι κι έγινε.

Κάποια στιγμή ήρθε ο κορεσμός, πήγα στον Γαλαξία, πήγα στον Θεμιστοκλή Αιγάλεω”, αλλά με προπονητή τον Γιώργο Στολίγκα επέστρεψα τον Ήφαιστο. Μετά από μία τριετία και στα 35 μου πλέον πήγα στην Αναγέννηση Πετρούπολης κι εκεί έκανα και τα πρώτα μου προπονητικά βήματα σε τμήματα υποδομών, όταν ο Ανδρέας ο Κωνσταντούλιας μου έδωσε ένα παιδικό τμήμα να προπονώ, παίζοντας παράλληλα στο αντρικό.

Τον άλλο χρόνο μου έκανε πρόταση η Φλόγα, με τον πρόεδρο τον κ. Τρυπάνη και πάλι να παίζω για το αντρικό και να έχω το παιδικό τμήμα του συλλόγου και να προπονώ και τους τερματοφύλακες.

Τον επόμενο χρόνο γίνεται συνένωση Φλόγας και Αναγέννησης Περιστερίου, αυτό που μετά αποκαλέσαμε Ένωση Περιστερίου και αναλαμβάνω το εφηβικό, την ίδια που η νέα εγκύκλιος έθετε όριο ηλικίας και εγώ στα 37 μου πια, δεν μπορούσα πλέον να αγωνίζομαι. Εκεί ξεκινά το αμιγώς προπονητικό κομμάτι”.

Σε επίπεδο Ακαδημιών πλέον;

“Σε επίπεδο Ακάδημιών, μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τον Άγιο Ιερόθεο με τον Ισίδωρο τον Σταυριανό υπεύθυνο, η νέα τότε διοίκηση του Ηφαίστου, με τον Θόδωρο τον Λάππα, με καλεί και μου λέει “θα πρέπει να επιστρέψεις. Δεν γίνεται να είσαι στη γειτονιά, να είσαι στους παλαίμαχους και να μην είσαι στον σύλλογο. Θα πάρεις το δεύτερο παμπαιδικό τμήμα, το πρώτο το έχει ο Καριώτης που τους είχε από Τζούνιορ και θα το προετοιμάσεις για να παίξει του χρόνου ΕΠΣΑ. Έτσι κι έγινε.

Μετά από μία καλή χρονιά, ήρθε η ώρα να μάθω το μάθημα που λέει “δεν υπάρχει φιλία προπονητή – γονιών”. Χωρίς να το πολυσυζητήσω με τον Θόδωρο τον Τρανό που ήταν τότε υπεύθυνος, πήρα το καπελάκι μου κι έφυγα. Ένα τηλέφωνο από το Νταμάρι, μέσω του Δημήτρη του Μαυρίκου και βρέθηκα στον Ατρόμητο όπου ο Σασσαλος μου πρότεινε τη θέση του γυμναστή τερματοφυλάκων, μαζί με τον Βαμβακούση.

Το επόμενο καλοκαίρι, τηλέφωνο από τον Ήφαιστο για να επιστρέψω. Και από πρόπερσι, είμαι εκεί στο ίδιο ηλικιακό κλιμάκιο και πορευόμαστε αμετανόητοι. Είμαι δεμένος με την οικογένεια του Ηφαίστου, με αγαπάνε και το νιώθω και αισθάνομαι στην καλύτερη φάση της πορείας μέχρι σήμερα.

Και θα σου πω και κάτι, δουλεύοντας τρία χρόνια πλέον με τα ίδια παιδιά. Μπορεί να μην τα είδατε να πρωταγωνιστούν τα δύο προηγούμενα χρόνια, γιατί ένα ασύμμετρο ηλικιακά τμήμα μιας συνοικιακής ομάδας δεν είναι εύκολο να χτυπήσει κορυφή, αλλά σου υπογράφω και καλά να είμαστε θα το βρούμε μπροστά μας, τουλάχιστον 2-3 παιδιά από αυτά θα παίξουν στην πρώτη ομάδα του Ηφαίστου”.

Αυτό είναι που κάνει έναν προπονητή επιτυχημένο;

“Εξαρτάται από ποια σκοπιά το βλέπεις. Από τη σκοπιά του συλλόγου, σίγουρα. Αυτός δεν είναι ο στόχος μιας Ακαδημίας; Μέσα από τη συνολική, την ομαδική πρόοδο, να βοηθηθούν και να ξεχωρίσουν κάποια παιδιά που έχουν τη δυνατότητα να παίξουν σε υψηλότερο επίπεδο και να φτάσει κάποτε ο σύλλογος να αποτελείται από δικά του παιδιά, από απόφοιτους της Ακαδημίας του”.

Και κάπου εδώ μπαίνει το “πνεύμα νικητή”, η “νοοτροπία πρωταθλητισμού” που τα θεωρούμε απαραίτητα στοιχεία αυτών που θέλουμε αύριο στην πρώτη ομάδα μας…

“Δεν υπάρχει προπονητής, άνθρωπος γενικά, που να του αρέσει να χάνει. Ακόμη και σήμερα, όταν πηγαίνω σπίτι μου μετά από ήττα και ιδιαίτερα “χαζή ήττα”, δεν πλησιάζομαι. Αλλά και δεν αντιδρώ ποτέ εκείνες τις ώρες. Όταν με το καλό ξημερώσει αναρωτιέμαι “αν αυτή η ήττα ήταν νίκη, τι διαφορετικό θα υπήρχε σήμερα; Θα ήμουν καλύτερος άνθρωπος ή καλύτερος προπονητής; Προφανώς όχι.

Μήπως όμως αυτή η ήττα μας κάνει να δουλέψουμε ακόμη περισσότερο, πιο συνετά, πιο συγκεντρωμένα; Μηπως μας έδειξε αυτά που δεν έγιναν σωστά και πρέπει να διορθωθούν και να μην επαναληφθούν;

Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία ξέρουν να παίζουν μπάλα. Εμείς πρέπει να τους μάθουμε να παίζουν ποδόσφαιρο. Οι βάσεις μπαίνουν στην προπόνηση, αλλά η κατανόηση έρχεται μέσα από τους αγώνες”.

Είσαι τρία χρόνια στην Κ14. Πιστεύεις ότι ο προπονητής έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που τον κάνουν αποδοτικότερο σε συγκεκριμένη ηλικιακή γκάμα;

“Είμαι τρίτο χρόνο, αλλά μην ξεχνάς ότι μεσολάβησε μια χρονιά, κατά την οποία τα ρόστερ παρέμειναν αναλλοίωτα λόγω εναρμόνησης με τις προεπιλογές των εθνικών ομάδων. Κι επειδή το τμήμα μου είχε πολύ περισσότερα παιδιά γεννημένα το 2006, δηλαδή για 2 χρόνια είχαμε πολύ νεανικό ρόστερ σε σχέση με τον ανταγωνισμό, είμαι ουσιαστικά με τα ίδια παιδιά, δεν έχει αλλάξει φουρνιά στη βάρδια αυτή.

Σίγουρα υπάρχουν διάφοροι χαρακτήρες μεταξύ των προπονητών. Υπάρχει ο “απόλυτος”, υπάρχει ο “μετρημένα αυστηρός”, υπάρχει ο “αγαπούλας”. Ναι, δεν γίνεται να ωρύεσαι στα αστεράκια ή να χαιδεύεις τους εφήβους και αν έχεις περιορισμένο ορίζοντα διαχείρισης, περιορίζεις και το ηλικιακό πεδίο αποδοτικής δράσης. Αλλά για μένα εδώ μπαίνει και το θέμα της φιλοσοφίας του συλλόγου”.

Καλή πάσα. Χρειάζεται ενιαία φιλοσοφία σε μία Ακαδημία;

“Η έννοια φιλοσοφία είναι πολύ γενικόλογη. Φιλοσοφία σε τι; Σε τρόπο αγωνιστικής συμπεριφοράς; Σε σύστημα αγωνιστικής δράσης; Σε ποια Ακαδημία; Ακαδημία ΠΑΕ που τα παιδιά της επιλέγονται από τον σύλλογο ή Ακαδημία συνοικιακού συλλόγου που “όλοι οι καλοί χωράνε”;

Η Μπαρτσελόνα εφαρμόζει το ίδιο τακτικά σύστημα σε όλη την ηλικιακή δομή, αλλά όποιος προπονητής και να έρθει στην πρώτη ομάδα της Μπαρτσελόνα θα παίξει το συγκεκριμένο σύστημα. Ο σύλλογος επιλέγει το πως παίζει, ο προπονητής απλώς προσαρμόζεται σ’ αυτό. Άρα λοιπόν έχει μία λογική το να ενδιαφέρεσαι να αναδείξεις ποδοσφαιριστές με συγκεκριμένο τρόπο σκέψης και χαρακητιρστικά.

Στην Ελλάδα που κάθε έξι μήνες αλλάζει ο προπονητής της πρώτης ομάδας και μαζί του όλος ο τρόπος παιχνιδιού, δεν γίνεται να αλλάζεις κάθε έξι μήνες το πως θα αναπτύσσεται τακτικά η Ακαδημία σου. Είναι αστείο, το καταλαβαίνεις.

Είναι επίσης κουτό, να θεωρούμε όλα τα σκαλοπάτια μιας ποδοσφαιρικής Ακαδημίας το ίδιο δεκτικά σε τέτοιες αναλύσεις και εξειδικεύσεις. Εγώ είμαι στην Κ14 και θεωρώ ότι είναι το πιο κομβικό κομμάτι στην πορεία ενός νεαρού ποδοσφαιριστή, γιατί πολύ απλά έρχεται από ένα ποδόσφαιρο 9Χ9 στο μισό γήπεδο, να παίξει 11Χ11 σε ολόκληρο και να πατήσει κάθε σπιθαμή του αγωνιστικού χώρου.

Τι ξέρει από συστήματα, από ομαδική ή υποομαδική τακτική ένας ποδοσφαιριστής 8Χ8 ή 9Χ9; Κάθε χρόνο που υποδεχόμαστε την ηλικία που ανεβαίνει τμήμα, ξεκινάμε από το μηδέν. Κάθε φουρνιά είναι διαφορετική. Θα υπάρξει χρονιά που θα έχεις 3-4 ταχείς, εκρηκτικούς, διεισδυτικούς νεαρούς και θα υπάρξει και χρονιά που δεν θα έχεις κανέναν. Πώς θα παίξεις 4-3-3 χωρίς εξτρέμ στο ρόστερ; Ξαναλέω, στο συνοικιακό σωματείο δεν διαλέγεις, σε διαλέγουν. Δεν κάνεις μεταγραφές, κάνεις εγγραφές. Μην γενικεύουμε λοιπόν κανόνες, χωρίς να ξέρουμε για τι πράγμα συζητάμε.

Ξέρεις πού δέχομαι την ενιαία φιλοσοφία; Στο να πω ότι μ’ ενδιαφέρει η ομάδα να έχει επιθετικό τρόπο σκέψης ή περισσότερο αμυντικογενή ή να πιέζει ψηλά και να παίζει με κερδισμένες μπάλες ή να παίζει ποδόσφαιρο κατοχής. Εκεί, ναι, κάπου υπάρχει μια γενική γραμμή, την οποία μπορούν και πρέπει να ακολουθήσουν όλοι.

Κι εφ’ όσον παρακολουθείς τα παιχνίδια μας, θα έχεις διαπιστώσει ότι ο Ήφαιστος δεν προσαρμόζεται στα παιχνίδια ή στους αντιπάλους. Ο Ήφαιστος θα παίξει μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο, είτε αγωνίζεται με τον Ατρόμητο, είτε με την πιο αδύναμη ομάδα του ομίλου. Και μακροπρόθεσμα θα βγει κερδισμένος αν στο μεταξύ μείνει ανεπηρέαστος και στους θριάμβους και στις “σφαλιάρες”.

Όταν πάει παραπάνω, θα μάθει και την ιδιαιτερότητα και την σκοπιμότητα”.

Υπήρξες και παραμένεις τερματοφύλακας. Γιατί όλες οι ομάδες του Περιστερίου στερούνται τερματοφυλάκων. Όχι απαραίτητα ποιοτικά, αλλά σίγουρα αριθμητικά.

“Αν με ρωτούσες για την εποχή μου, θα ήταν εύκολη η απάντηση. Γιατί τσαλαβουτούσαμε στο χώμα, γιατί δεν υπήρχαν γυμναστές τερματοφυλάκων, είναι πολλά τα διαθέσιμα “γιατί”. Τώρα τι να σου πω; Πρότυπα υπάρχουν, εξειδικευμένοι προπονητές υπάρχουν, χόρτο υπάρχει, το γιατί τα παιδιά δεν θέλουν να παίξουν τερματοφύλακες, μπορώ μόνο να το αποδώσω στο ότι δεν υπάρχει σχετική ενθάρρυνση από τους γονείς που μεγάλωσαν με την ιδέα ότι “τέρμα κάθεται ο χοντρούλης, ο άμπαλος της παρέας” και άλλους μύθους της αλάνας. Ειλικρινά δεν βρίσκω κάτι άλλο. Ίσως η επόμενη γενιά να μας δώσει διαφορετικά στοιχεία”.

Δεν παρεμβαίνεις ιδιαίτερα την ώρα του αγώνα. Δεν είσαι αυτό που λέμε ο “προπονητής playstation” που κατευθύνει τις πάσες, φωνάζει τις επιλογές κ.λ.π. Δείχνεις απλά να περιμένεις να δεις όσα δούλεψαν στις προπονήσεις.

“Μιλάω πριν τη φάση, δηλαδή αν μετά το τέλος μιας επιθετικής προσπάθειας επέστρεψαν στις θέσεις τους και μετά το τέλος μιας φάσης, κρίνοντας περισσότερο την τελική προσπάθεια, ένα “μπράβο” ή “είχες καλύτερη επιλογή”.

Τις αποφάσεις την ώρα του αγώνα, θέλω να τις παίρνει ο ποδοσφαιριστής, γιατί έτσι θα τον αναλύσω καλύτερα και θα δουλέψω τον τρόπο, ακόμη και την ταχύτητα σκέψης του. Δεν γίνεται να βγάζω εγώ ένταση και να περιμένω από τους παίκτες, σε αυτή μάλιστα την ηλικία, να λειτουργούν με ηρεμία και ψυχραιμία”.

Η διαχείριση του παίκτη σε αυτές τις ηλικίες είναι μεγάλο από μόνο του κεφάλαιο, έτσι;

“Τώρα μάλιστα… Κοίταξε, τα παιδιά σε αυτή την ηλικία, δεν θα καταλάβουν ποτέ, ότι παρατηρείς κάποιον περισσότερο, επειδή τον πιστεύεις περισσότερο και έχεις μεγαλύτερες απαιτήσεις. Δεν θα καταλάβουν ποτέ, ότι σε κάποιον μιλάς πιο έντονα, γιατί ξέρεις ότι είναι δυνατός σαν χαρακτήρας και αντέχει ή ανταποκρίνεται καλύτερα σε αυτόν τον τόνο φωνής. Δεν θα καταλάβουν ποτέ, ότι το παρατήρησες γιατί πήγε χωρίς άδεια στο παγούρι με το νερό και δεν έκανες το ίδιο για έναν συμπαίκτη του, γιατί πολύ απλά τον δεύτερο δεν τον είδες. Είναι 20 και είσαι μόνος σου.

Πάντα θα σου πουν “κύριε, εμένα μου φωνάξατε, αλλά του Γιώργου που έκανε το ίδιο δεν του φωνάξατε” ή “κύριε εμένα μου φωνάξατε τρεις φορές και του Γιάννη μία”. Πρέπει να είσαι 100% συγκεντρωμένος, πρέπει να έχεις μνήμη ελέφαντα και να κρατάς μια όσο το δυνατόν ενιαία στάση, χωρίς όμως να αγνοείς τις ιδιαιτερότητες κάθε χαρακτήρα. Κάνε αυτό που πιστεύεις σωστό. Και πάλι, ποτέ δεν θα είναι όλοι ευχαριστημένοι”.

Πού θα βρούμε τον Βακρά σε 5 χρόνια από σήμερα (καλά να είμαστε πάνω απ’ όλα);

“Πώς το σκέφτομαι εγώ; Υπήρξα και προπονητής αντρικού (Ανθούπολη) και γνωρίζω και τις δύο όψεις του νομίσματος. Σου απαντώ λοιπόν, σίγουρα σε κάποιο τμήμα υποδομής και θέλω να πιστεύω στην ποδοσφαιρική Ακαδημία του Ηφαίστου. Κάνω πάντα αυτό που με γεμίζει και όχι αυτό που θα μπορούσε να είναι καλύτερο ή αποδοτικότερο οικονομικά και σε επίπεδο εντυπώσεων.

Όπου κι αν είμαι πάντως, θα ήθελα να έχω δίπλα μου ικανοποιημένα παιδιά και ανθρώπους πρόθυμους να θυσιάσουν τον προσωπικό τους χρόνο για να τα βλέπουν να χαμογελούν, όπως κάνει σήμερα η Βάσω Μαλακάση, με απίστευτη υποστηρικτική δουλειά στην Κ14 του Ηφαίστου.

Και όχι μόνο η Βάσω, αλλά και η Ρένα, η Αθανασία, ο Γιώργος και τόσοι άλλοι που τρέχουν καθημερινά το πρόγραμμα της Ακαδημίας μας”.